dinsdag, januari 03, 2006

Nieuwe Duitse spelling massaal geboycot

Als in Nederland een nieuwe spellingsregel wordt ingevoerd, leidt dat vaak tot kortstondige kritiek waarna iedereen het toch braaf overneemt. De tussen-n in een woord als pannenkoek is relatief geruisloos geaccepteerd. Anders gaat het er aan toe in Duitsland waar kranten en uitgevers de nieuwe regels massaal negeren.
De nieuwe spelling is de afgelopen jaren al langzaam ingevoerd, maar met ingang van gisteren zou het overal in de Duitstalige landen verplicht moeten zijn. Daar is echter nog weinig van te merken.
SchrijfchaosEr dreigt in Duitsland een schrijfchaos te ontstaan omdat talloze kranten de nieuwe spelling domweg niet overnemen. De Duitse boulevardkrant Bild-Zeitung, met dagelijks een oplage van ruim twaalf miljoen exemplaren, voert al wekenlang een strijd tegen de nieuwe regels. Maar ook de meer gerespecteerde kranten als de Frankfurter Allgemeine, de Süddeutsche Zeitung en Der Spiegel blijven zich verzetten.
Voeg daar nog aan toe dat ook nog eens de meeste deelstaten niet meedoen aan de hervorming en de chaos is compleet. Het Duitse onderwijs is een zaak van de deelstaten en de grootste Bondslanden Beieren en Noordrijn-Westfalen hebben al besloten de taalvernieuwing in de koelkast te stoppen tot de 38-koppen tellende Duitse Spellingsraad met betere plannen komt.
Zo kan het voorkomen dat een kind in München een andere spelling op school leert dan een Berlijnse scholier. En ook in andere Duitstalige landen als Oostenrijk en Zwitserland zijn ze er nog niet helemaal uit.
Fout bij regeringVeel van de kritiek komt doordat zowel de oude als de nieuwe regels al vanaf 1996 naast elkaar gelden. School- en woordenboeken zagen geen heil in verschillende versies en bleven de oude regels hanteren.
Bild is zelfs met anti-spellingsmerchandising begonnen. De lezers kunnen bij de krantenkiosk een sticker halen waarop 'Stoppt die Schlechtschreib-Reform!' staat, 'Stop de slechtschrijfhervorming' dus. De sticker is er in drie formaten. De grootste is 'ideaal voor de auto, de middelste voor alle post en de kleine kan mooi op de rugzak of op de schriften van de kinderen.'
VeranderingenDe belangrijkste veranderingen zijn het verdwijnen van de hoofdletters bij sommige zelfstandige naamwoorden, de 'e' gaat vaak een 'ä' worden, in veel woorden wordt de 'v' en 'ph' vervangen door een 'f' (Alphabet wordt alfabet), de 'z' en 'sch' vervangen door een 's' , en de 'ß' wordt 'ss'. Eigenlijk gaat het Duits iets meer op het Nederlands lijken.
Links:
Institut für Deutsche Sprache over de nieuwe spelling
Beieren en Nordrhein-Westfalen doen niet mee
Dorp op de grens van twee Bondslanden, en twee spellingen
Doe de Bild-test met de nieuwe spelling
Voorbeelden van veranderende woorden

bron: planet.nl